büyük ölülere matem gerekmez, fikirlerine bağlılık gerekir.


''Büyük ölülere matem gerekmez, fikirlerine bağlılık gerekir.'' -Mustafa Kemal Atatürk

5 Ekim 2013 Cumartesi

Filmlerdeki ''Önceden ima etme'' Yöntemi

Saygılar moruk.

Naptın, nettin?

Epey süre geçti yazı yazmayalı. Vakit bulamıyorum, kusura bakma. Yinede bir kaç araştırma içerisindeyim. Bitince hemen buraya gelip bir yazı yazarım.

Neyse.

Bu yazıyı biraz kısa tutacağım. Kısa ve öz olacak.

Aslında yazının başlığı ''Kendi Kendine Spoiler Veren Filmler/Kitaplar'' da olabilirdi. Fakat iş biraz sübliminal mesaj kısmına kaydığı için bu tabiri kullanmak doğru olmayabilir. Filmlerde kullanılanı sübliminal mesaj sayılıyor. Gelip de bana ''Kitapta nasıl sübliminal mesaj olacak ki Barney.s?'' gibi serzenişte bulunma... 

Önceden ima etme yönteminin diğer adı ''foreshadowing'' dir. Duymuş olabilirsiniz. Bu yöntem yapımcıların, senaristlerin, yazarların ustaca kullanılırsa eseri saygın bir hale getirebileceği yöntemdir. Eğer filmin veya kitabın sonunu gerçekten çok belli ederse işi abartmış ve bir o kadar da izleyici kaybetmesine neden olabilir.

Yazının devamına doğru bu niye hep filmlerden örnek vermiş deme. Kitaplardan da veririm fakat kişi başına kitap okuma sayısı 6.4 olan cağğnnım ülkemde bunu anlatmak pek bi yersiz olur. Ben sana filmlerde kullanılanı anlatayım...

Mesela sen gidip dünyanın en iyi filmlerinden birini izliyorsun ve bunda böyle bir yöntem  fark ediyorsun. Esaretin Bedeli gibi süper bir filmde böyle bir riski alacaklarını hayal edebilir misin. Çok büyük risk olurdu.

Gel bunlara bir kaç örnek vereyim.

How I Met Your Mother dizisini duymuşsunuzdur.

Dizinin 6. sezonunun 13. bölümünde Marshall karakterinin babası vefat eder. Bu dizi bir sitcom olduğu için kötü olaylara pek rastlanmaz. Bu yüzden yapımcıları bir yol seçer ve kötü bir olay olacağını belirlemek için bir geri sayım uygular. Zaten bölümün adı ''Kötü Haber'' dir. Yani dikkatli bir izleyici bölümün ismini de göz önüne alarak geri sayımı fark edip sonunda kötü haberin gerçekleşeceğini tahmin edebilir.

Buraya tıklayarak geri sayımın hepsini görebilirsin.

Dizinin yapımcıları aslında  bu yöntemi başka bir filmden esinlenerek hazırlamışlar. O filmde ise baştan itibaren 100 den geri sayım yapılmış ve filmin sonunda kötü olaylar olmuştur.

Çok dikkatli izleyen insanların fark edebileceği bu yöntemi çoğu insan  2 ya da 3. izleyişinde fark ediyor ve ''Aaa ben bunu nasıl görmemişim resmen sonunu göstermiş'' gibi tepkiler gösteriyor. 

Şu anda hala yayında olan Da Vinci's Demons adlı dizide de kullanılmaktadır. Lost dizisinde de sık sık başvurulmuştur.

Eğer yapımcılar bu yöntemi yapmayı beceremezse filmi bok etmiş olurlar.

Örneğin Harry Potter' ın tüm serisini okumuş iseniz, 1. kitapta küçük bir yerde bahsedilen bir eşya, 7. kitapta büyük bir önem arz etmektedir.


Esaretin Bedeli filmi. Andy hapishaneye bir kütüphane kurar. Gelen kitaplardan biri ''Monte Kristo Kontu'' dur. 


Andy ise ''Bir kaçış hikayesi'' der. Filmin sonunda da Andy hapishaneden kaçar.


Sikko' nun müthiş bir şekilde açıkladığı bu filmde de vardır. Filmin başında kullanılan Pagan sembolleri ilerde olacak olan bir Pagan ayinine göndermedir.


Filmin başından sonuna kadar arkalarda olan Pagan sembollerinden sonra bir Pagan ayini gerçekleşir.

Sikko' nun verdiği bir kaç örnekten sonra bu yöntemle ilgili ''Filmin başında görünen silah filmin sonunda patlar'' diye klişe bir lafı söylemek isterim. Klişedir ama bu tekniği güzel özetlemiştir.

Bu tekniğe başka bir örnek vermek gerekirse bu videonun 7:40 ile 8:29 dakikası aralığına göz atın. Filmi izlemeyenler varsa bu örneği es geçebilir. Gerçi okuyun bir şey olmaz. Bom bok bir film.

Celal bu sahnede uçurumdan bir çuval yuvarlar ve çuvalın ucuna bir ip bağlar. Bu ipi de makaraya bağlar. Makara bir yerde durur ve Celal' in yüzünde keyifsiz bir ifade belirir. Daha sonra çuval düşmeye, dolayısıyla da makara dönmeye devam eder. Celal' in yüzü güler. Tam bu esnada şöyle bir sahne geçer;


Bu sahnede Celal' in ne yaptığına dair bir anlam verilmez ancak filmin devamında Celal karısı Sevilay' ı uçurumdan yuvarlar. Bu sahne de oraya bir göndermedir. 

Foreshadowing simgeler ile de olabilir. Örneğin, Yüzüklerin Efendisi' nde Gondor Krallığı' nın simgesi olan Ak Ağaç krallık kralsız kaldığında çiçek açmaz. Bu kötü günleri gösterir. Çiçek açması durumunda yeni krallıkların ve güzel günlerin geleceğini ima eder. 


Yumurta, sonradan tavuk olur. Bu bile buna örnek sayılabilir. 


Çocuk, büyüyünce süper kahraman olabilir. 



gibi. 

Bu yazı bu kadardı moruk. Kısa tutmakta fayda var. Zira abartılacak bir şeyi yok ama saygı duyulacak yanı var. Bu yöntemi ustaca kullanan eserler çifte kavrulmuş tadı verir. Önceden ima etme ve belli etmeme zeka gerektirir. 

Yakında farklı bir yazıyla ekranlarda olacağım. İfşa yok, bilgi var. Bilgi içerikli bir yazı olacak sıradaki yazı. İfşa edilecek videolar, filmler başka zamana inşallah. 

Hadi kalın sağlıcakla...

Pedere selam. 

4 yorum:

  1. okuyamadım kardeş malum durumlar. ama eminim güzel yazmışsındır.

    YanıtlaSil
  2. Guzel. Ortam gurultulu. Olayi anlamakta zorlandim ama tanisma babainda iyi oldu. Dolu bir arkadasla ozellikle bu konularla ilgili, barney'e atifta bulunan bir nicke sahip insan kisisinin bos olmasi beklenemezdi. Dusundum de yazidaki ana fikri anladim. Cidden lan.) Haklisin moruk. Gorusuruz.

    YanıtlaSil
  3. Güzel anlatım. hatta bir de başında yaptıkları var ya hani, inception, fight club gibi filmlerde. azcık dikkat eksikliği olduğu ana yani en başına denk getiriyorlar ve o verimsiz arayı filmin diğer sahnelerine kaydırmamış oluyorlar epey akıllıca bi teknik. inceptionda o sahneyi filmin gidişatı içinde unutup tekrar gözümün önüne geldiğinde hatırlamıştım. benim mi hafızam zayıf bilemedim ama genel olayı olabilir değişik bir versiyon mu yoksa

    YanıtlaSil